Ellhniko Linux Partition HOWTO
  Kristan Koehntopp, kris@koehntopp.de
  Ekdosh 2.4, 3 Noembrioy 1997

  Gia opoiadhpote sxolia, dior8wseis, klp sxetika me thn ellhnikh
  metafrash epikoinwnhste me ton Panagiwth Boydourh sth dieu8ynsh:
  panos@veria1.freeserve.co.uk To sygkekrimeno mini-HOWTO sas didaskei
  pws na sxediazete kai na xrhsimopoieite to xwro stoys diskoys sas gia
  ena susthma Linux. Mila gia to yliko, tis katatmhseis, periorismous
  sto mege8os kai thn topo8ethsh xwroy enallaghs(swap) sto disko, systh­
  mata arxeiwn, tainies kai alla sxetika 8emata. O skopos toy einai na
  dwsei basikes gnwseis, opote milame perissotero gia arxes leitoyrgias
  para gia th xrhsh ergaleiwn.
  ______________________________________________________________________

  Table of Contents


  1. Eisagwgh

     1.1 Ti einai ayto;
     1.2 Ti yparxei se ayto; kai sxetika HOWTO.

  2. Telos pantwn, ti einai mia katatmhsh;

     2.1 Ta antigrafa einai shmantika
     2.2 Ari8moi kai onomata syskeywn

  3. Ti katatmhseis xreiazomai;

     3.1 Poses katatmhseis xreiazomai;
     3.2 Poso megalos prepei na einai o xwros enallaghs;
     3.3 Pou prepei na balw to xwro enallaghs;
     3.4 Merika gegonota gia ta systhmata arxeiwn kai ton katakermatismo
     3.5 Diarkeia zwhs arxeiwn kai kukloi antigrafwn asfaleias ws krithria katatmhsewn

  4. Ena paradeigma

     4.1 Proteinomeno montelo gia filodojoys arxarioys

  5. Pws to ekana sto mhxanhma moy



  ______________________________________________________________________

  1.  Eisagwgh

  1.1.  Ti einai ayto;


  To eggrafo ayto einai ena Linux Mini-HOWTO. Ena Mini-HOWTO einai ena
  suntomo keimeno poy ejhgei otidhpote sxetiko me to Linux ws odhgos
  egkatastashs kai synthrhshs. Einai mini epeidh eite to keimeno h to
  8ema einai polu mikro gia ena pragmatiko HOWTO h akoma ki ena biblio.
  To HOWTO den einai odhgos anaforas: gia ayto yparxoyn oi selides
  boh8eias (man pages).


  1.2.  Ti yparxei se ayto; kai sxetika HOWTO.


  To sygkekrimeno mini-HOWTO sas didaskei pws na sxediazete kai na
  xrhsimopoieite to xwro stoys diskoys sas gia ena susthma Linux. Mila
  gia to yliko, tis katatmhseis, periorismous sto mege8os kai thn
  topo8ethsh eikonikhs mnhmhs sto disko, systhmata arxeiwn, kasetes kai
  alla sxetika 8emata. O skopos toy einai na dwsei basikes gnwseis,
  opote milame perissotero gia arxes leitoyrgias para gia th xrhsh
  ergaleiwn.

  Idanika, ayto to eggrafo 8a prepei na diabastei prin thn prwth sas
  egkatastash, pragma duskolo gia toys perissoteroys.  Oi prwtarhdes
  exoyn kai alla problhmata apo th beltistopoihsh toy diskoy.  Etsi,
  pi8anon eiste kapoios poy molis teleiwse thn egkatastash toy Linux kai
  skeftetai tropoys na thn beltistopoihsei h pws na apofugei la8h gia
  thn epomenh. Pantws, na perimenete oti meta to telos aytou toy
  keimenoy 8a exete mia epi8ymia gia mia kainouria egkatastash. :-)

  Ayto to mini-HOWTO periorizetai ston programmatismo kai sxediasmo toy
  xwroy sto disko. Den perigrafei th xrhsh twn fdisk, LILO, mke2fs h
  programmatwn gia antigrafa asfaleias. Yparxoyn alla HOWTO gia ayta ta
  problhmata. Parakalw, deite to Linux HOWTO Index gia plhrofories gia
  Linux HOWTO. Yparxoyn kai plhrofories sto index gia to pws na
  apokthsete ta HOWTO.

  Gia na ma8ete pws na ypologizete ta mege8h kai tis apaithseis
  taxuthtas gia diafora tmhmata toy systhmatos arxeiwn, deite to "Linux
  Multiple Disks Layout mini-HOWTO", apo ton Gjoen Stein
  <gjoen@nyx.net>.

  Gia plhrofories kai periorismous sxetika me diskoys me perissoteroys
  apo 1024 kulindroys, deite to "Linux Large Disk mini-HOWTO", toy
  Andries Brouwer <aeb@cwi.nl>.

  Gia odhgies toy pws na periorisete th xrhsh diskoy ana xrhsth
  (quotas), deite to "Linux Quota mini-HOWTO", toy Albert M.C. Tam
  <bertie@scn.org>

  Th stigmh ayth den yparxei kapoio geniko eggrafo gia antigrafa
  asfaleias, alla yparxoyn arketa eggrafa poy anaferontai se
  sygkekrimenes luseis. Deite to "Linux ADSM Backup mini-HOWTO", toy
  Thomas Koenig <Thomas.Koenig@ciw.uni-karlsruhe.de> gia odhgies sxetika
  me to pws na oloklhrwsete to Linux se ena IBM ADSM periballon. Deite
  to "Linux Backup with MSDOS mini-HOWTO", toy Christopher Neufeld
  <neufeld@physics.utoronto.ca> gia plhrofories sxetika me antigrafa
  asfaleias toy Linux mesw MS-DOS.

  Gia odhgies pws na gracete kai na paradwsete ena HOWTO, deite to Linux
  HOWTO Index, toy Tim Bynum <linux-howto@sunsite.unc.edu>.

  Epishs, koitazontas to /usr/src/linux/Documentation mporei na einai
  polu xrhsimo. Koitajte ta ide.txt kai scsi.txt gia plhrofories sxetika
  me tis idiothtes twn odhgwn diskwn kai rijte mia matia kai ston
  ypokatalogo filesystems/.


  2.  Telos pantwn, ti einai mia katatmhsh;


  Otan efeyre8hkan oi sklhroi diskoi, oi xrhstes suntoma h8elan na
  egkatasthsoyn diafora leitoyrgika systhmata, akoma ki an eixan mono
  ena disko sto susthma toys. Etsi, xreiazotan enas mhxanismos poy na
  xwrizei ton ena fysiko disko se pollaples logikes monades.  Ayto einai
  h katatmhsh: ena synexes tmhma toy diskoy poy symperiferetai san enas
  teleiws jexwristos diskos sta perissotera leitoyrgika systhmata.

  Einai emfanes oti oi katatmhseis den prepei na yperkaluptoyn h mia thn
  allh: Sigoyra ena leitoyrgiko de 8a htan eyxaristhmeno an ena allo
  leitoyrgiko susthma egrafe panw se shmantika toy dedomena epeidh oi
  katatmhseis sygkaluptontai. Epishs, de 8a prepei na yparxoyn kena
  metaju twn katatmhsewn. An kai ta endiamesa kena den einai epiblabh,
  xaramizoyn ton polutimo xwro toy diskoy.
  O diskos de xreiazetai na katatmh8ei teleiws. Mporei na apofasisete na
  afhsete ligo xwro sto telos toy diskoy poy na mh xrhsimopoieitai apo
  kanena leitoyrgiko susthma. Argotera, otan jeka8arisei poio
  leitoyrgiko xrhsimopoieite perissotero, mporeite na xrhsimopoihsete
  ton keno xwro gia to susthma ayto.

  Oi katatmhseis de mporoun na metakinh8oun h na allajoyn mege8os xwris
  na katastrafei to susthma arxeiwn toys. Ayto shmainei pws h ek neoy
  diairesh toy diskoy se katatmhseis apaitei thn lhch antigrafwn
  asfaleias kai meta thn anadiairesh thn epanafora twn dedomenwn apo ta
  antigrafa ayta. Sthn pragmatikothta, einai polu syxno to na
  katastrefontai ta panta kata thn anadiairesh, opote 8a prepei na
  kanete antigrafa olwn twn dedomenwn se oloys toys diskoys prin
  akoymphsete programmata san to fdisk.

  Parola ayta, merikes katatmhseis me sygkekrimena systhmata arxeiwn
  mporoun na diaire8oun xwris na xa8oun dedomena (an eiste tyxeroi).
  Gia paradeigma, yparxei ena programma onomati "fips" poy diairei
  katatmhseis MS-DOS sta duo gia na kanei xwro gia mia egkatastash Linux
  xwris na xreiastei epanegkatastash toy MS-DOS. Omws pali de 8a to
  aggijete xwris na parete antigrafa, etsi den einai;


  2.1.  Ta antigrafa einai shmantika


  Oi tainies einai oi filoi sas gia ta antigrafa. Einai grhgores,
  ajiopistes kai eukoles sth xrhsh, opote mporeite na kanete antigrafa
  asfaleias syxna kai kata protimhsh aytomata kai xwris mpelades.

  Prosoxh: Milaw gia alh8ines tainies, oxi ekeines tis ftape ahdies poy
  elegxontai apo ton elegkth diskoy. Agoraste SCSI: to Linux exei eggenh
  yposthrijh SCSI. Den xreiazetai na fortwsete ASPI odhgous, de xanete
  polutimh HMA kai efoson o elegkths SCSI egkatasta8ei, apla pros8etete
  diskoys, kasetes kai CD-ROMs epanw toy. Oute alles I/O diey8unseis,
  paijimo me IRQ h syndyasmoi Master/Slave kai PIO.

  Epishs: Oi kaloi SCSI elegktes sas dinoyn ychlh epidosh I/O xwris
  megalo fortio ston epejergasth. Akomh kai katw apo baria xrhsh toy
  diskoy 8a exete kalh apokrish. Ean sxediazete na xrhsimopoihsete ena
  susthma Linux san basiko USENET trofodoth h ean 8a asxolh8eite ws ISP
  mhn dianoh8eite na parete susthma xwris SCSI.


  2.2.  Ari8moi kai onomata syskeywn


  O ari8mos twn katatmhsewn se basizomena se Intel systhmata htan
  periorismenos apo thn arxh: O arxikos pinakas katatmhsewn htan
  egkatesthmenos ws tmhma toy tomea ekkinhshs kai eixe xwro gia mono
  tesseris eggrafes. Aytes oi tesseris katatmhseis onomazontai
  prwtarxikes.  Otan egine emfanes oti oi xrhstes xreiazontan
  perissoteres, oi logikes katatmhseis efeyre8hkan. O ari8mos toys den
  einai periorismenos: ka8e logikh katatmhsh periexei ena deikth sthn
  epomenh, opote einai dynaton na yparxei mia alysida apo apeires
  eggrafes.

  Gia logoys symbatothtas, o xwros poy xrhsimopoieitai apo oles tis
  logikes katatmhseis prepei na katametrh8ei. Ean xrhsimopoieite logikes
  katatmhseis, mia eggrafh twn prwtarxikwn katatmhsewn shmeiwnetai ws
  "ektetamenh katatmhsh" enw ta arxiko kai teliko shmeio ths shmeiwnei
  ton xwro poy xrhsimopoieitai apo tis logikes katatmhseis. Ayto yponoei
  oti o xwros poy dinetai stis logikes katatmhseis prepei na einai
  synexomenos. Mporei na yparxei mono mia ektetamenh katatmhsh: kanena
  fdisk programma de 8a dhmioyrghsei parapanw apo mia ektetamenh
  katatmhsh.
  To Linux de mporei na xeiristei panw apo ena sygkekrimeno ari8mo
  katatmhsewn ana disko. Etsi, sto Linux exete 4 prwtarxikes katatmhseis
  (3 apo aytes xrhsimes, ean xrhsimopoieite logikes katatmhseis) kai to
  polu 15 katatmhseis synolika se ena disko SCSI (63 synolika se ena
  disko IDE).

  Sto Linux, oi katatmhseis apeikonizontai ws arxeia syskeywn. To arxeio
  syskeyhs einai ena arxeio tupoy c (gia syskeyh xarakthrwn=character,
  poy de xrhsimopoioun endiamesh mnhmh-buffer chache) h tupoy b (gia
  syskeyh temaxiwn=block, poy perna mesa apo thn endiamesh mnhmh). Sto
  Linux, oloi oi diskoi apeikonizontai ws block syskeyes. Se anti8esh me
  alla Unix systhmata, to Linux den prosferei akatergastes ekdoseis
  xarakthrwn (raw character) twn diskwn kai twn antistoixwn katatmhsewn
  toys.

  To mono shmantiko se ena arxeio syskeyhs einai o meizwn kai o mikros
  ari8mos syskeyhs, poy deixnontai anti toy mege8oys toy arxeioy:



       ______________________________________________________________________
       $ ls -l /dev/hda
       brw-rw----   1 root     disk       3,   0 Jul 18  1994 /dev/hda
                                          ^    ^
                                          |    minor device number
                                          major device number
       ______________________________________________________________________




  Otan xrhsimopoieitai ena arxeio syskeyhs, o meizwn ari8mos epilegei
  poios odhgos syskeyhs 8a klh8ei gia na ektelestei h ergasia
  eisodoy/ejodoy. H klhsh ayth ginetai me ton mikro ari8mo ws parametro
  kai ejartatai apokleistika apo ton odhgo pws 8a metafrastei o mikros
  ari8mos. H tekmhriwsh toy odhgou synh8ws ejhgei pws o odhgos
  xrhsimopoiei toys mikrous ari8mous. Gia IDE diskoys h tekmhriwsh
  brisketai sto /usr/src/linux/Documentation/ide.txt.  Gia SCSI diskoys,
  8a perimenate na toys breite sto
  /usr/src/linux/Documentation/scsi.txt, alla den einai ekei. Prepei na
  koitajete ston kwdika toy odhgou gia na eiste sigoyroi
  (/usr/src/linux/driver/scsi/sd.c:184-196). Eytyxws yparxei kai h lista
  ari8mwn kai onomatwn odhgwn toy Peters Anvin sto
  /usr/src/linux/Documentation/devices.txt; koitajte tis anafores gia
  block syskeyes, meizwn 3, 22, 33, 34 gia IDE kai meizwn 8 gia SCSI
  diskoys. Oi meizwn kai mikroi ari8moi einai ena byte o ka8enas kai gia
  ayto o ari8mos katatmhsewn ana disko einai periorismenos.

  Kata sumbash, ta arxeia syskeywn exoyn sygkekrimena onomata kai polla
  programmata exoyn gnwsh twn onomatwn aytwn kata th metaglwttish toys.
  Perimenoyn oi IDE diskoi na onomazontai /dev/hd* kai toys SCSI diskoys
  /dev/sd*. Oi diskoi ari8mountai ws a, b, c klp, opote to /dev/hda
  einai o prwtos IDE diskos kai o /dev/sda einai o prwtos sas SCSI
  diskos. Kai oi dyo syskeyes antiproswpeuoyn oloklhroys diskoys,
  jekinwntas apo to block ena. Grafontas stis syskeyes aytes me ta la8os
  ergaleia 8a katastrecei tis eggrafes ekkinhshs kai katatmhsewn,
  ka8istwntas ola ta dedomena ston disko mh prosbasima h kanontas to
  susthma sas adunato na jekinhsei. Na jerete ti kanete, kai jana, parte
  antigrafa prin kanete otidhpote.

  Oi prwtarxikes katatmhseis toy diskoy einai oi 1, 2, 3 kai 4. Etsi
  /dev/hda1 einai h prwth prwtarxikh katatmhsh ston prwto IDE disko kok.
  Logikes katatmhseis exoyn noumera 5 kai anw, opote /dev/sdb5 einai h
  prwth logikh katatmhsh ston deutero SCSI disko.


  Ka8e eggrafh ston pinaka katatmhsewn exei mia arxikh kai telikh
  dieu8ynsh kai enan tupo. O tupos einai enas ari8mhtikos kwdikos (ena
  byte) poy ka8orizei th sygkekrimenh katatmhsh se ena sygkekrimeno
  leitoyrgiko susthma. Oi kwdikoi katatmhsewn den einai monadikoi, opote
  yparxei h pi8anothta dyo leitoyrgika na xrhsimopoioun ton idio kwdiko.

  To Linux xrhsimopoiei ton kwdiko 0x82 gia katatmhseis enallaghs kai
  0x83 gia "eggenh" systhmata arxeiwn (ext2 dhladh). To kapote dhmofiles
  alla twra parwxhmeno Linux/Minix susthma xrhsimopoiouse ton kwdiko
  0x81.  To OS/2 xrhsimopoiei ton tupo 0x07 kai to idio kai to NTFS
  susthma twn Windows NT. To MS-DOS xrhsimopoiei arketous kwdikous gia
  tis diafores ekdoseis toy FAT systhmatos toy: 0x01, 0x04 kai 0x06
  einai gnwsta. To DR-DOS xrhsimopoiouse to 0x81 gia tis prostateyomenes
  FAT katatmhseis toy, dhmioyrgwntas problhmata me to Linux/Minix ston
  kairo toy, alla shmera oute to Linux/Minix oute kai to DR-DOS
  xrhsimopoiountai pia. H ektetamenh katatmhsh poy xrhsimopoieitai apo
  tis logikes katatmhseis exei kwdiko 0x05.

  Oi katatmhseis dhmioyrgountai kai katastrefontai me to fdisk.  Ka8e
  leitoyrgiko poy sebetai ton eayto toy exei ena fdisk poy paradosiaka
  kaleitai fdisk (h FDISK.EXE) sta perissotera systhmata. Merika fdisk,
  kyriws toy DOS, einai kapws periorismena otan xeirizontai katatmhseis
  allwn leitoyrgikwn. Tetoioi periorismoi exoyn na kanoyn me thn
  adynamia xeirismou otidhpote me jenoy kwdiko, me ari8mo kylindroy
  megalutero toy 1024 kai thn adynamia na dhmioyrghsoyn h na katalaboyn
  katatmhseis poy den teleiwnoyn se orio kylindroy. Gia paradeigma, to
  fdisk toy MS-DOS de mporei na sbhsei katatmhseis NTFS, to fdisk toy
  OS/2 exei anafer8ei oti kryfa "dior8wnei" katatmhseis poy
  dhmioyrgh8hkan me to fdisk toy Linux poy den teleiwnoyn se orio
  kylindroy, enw kai ta duo, toy DOS kai toy OS/2, exoyn problhmata me
  diskoys me perissoteroys apo 1024 kylindroys (deite to "large-disk"
  mini-howto gia leptomereies gia tetoioys diskoys).


  3.  Ti katatmhseis xreiazomai;

  3.1.  Poses katatmhseis xreiazomai;


  Wraia, poses katatmhseis xreiazeste dhladh; Loipon, merika leitoyrgika
  systhmata de 8eloyn na jekinoun apo logikes katatmhseis gia logoys poy
  jefeugoyn ths logikhs. Etsi, pi8ana na 8elete na krathsete tis
  prwtarxikes katatmhseis sas gia thn ekkinhsh twn MS-DOS, OS/2 kai
  Linux h otidhpote allo xrhsimopoieite. 8ymh8eite oti mia prwtarxikh
  katatmhsh xreiazetai gia na ginei ektetamenh, wste na dra san doxeio
  gia tis logikes katatmhseis toy diskoy sas.

  H ekkinhsh leitoyrgikwn systhmatwn perilambanei to BIOS kai toys
  periorismous twn 1024 kylindrwn. Etsi, mallon 8a 8elete na balete oles
  tis katatmhseis ekkinhshs stoys prwtoys 1024 kylindroys toy diskoy
  sas, wste na apofugete ta problhmata. 3ana, diabaste to "large-disk"
  mini-howto, gia perissoteres leptomereies.

  Gia na egkatasthsete to Linux, 8a xreiasteite toylaxiston mia
  katatmhsh.  Ean o pyrhnas fortwnetai apo aythn thn katatmhsh (gia
  paradeigma apo to LILO), h katatmhsh ayth prepei na diabazetai apo to
  BIOS. Ean xrhsimopoieite alla mesa gia na fortwsete ton pyrhna (apo
  disketa ekkinhshs h me to LOADLIN.EXE mesw toy MS-DOS) h katatmhsh
  mporei na einai opoydhpote. Se opoiadhpote periptwsh, h katatmhsh 8a
  einai tupoy 0x83 "Linux native".

  To susthma sas 8a xreiastei kai xwro enallaghs. Ektos ean
  xrhsimopoieite arxeia ws xwro enallaghs, 8a xreiasteite mia katatmhsh
  afierwmenh gia ayth th doyleia. Efoson h katatmhsh ayth
  xrhsimopoieitai apo ton pyrhna toy Linux kai o pyrhnas den exei tis
  adynamies toy BIOS, h katatmhsh ayth mporei na brisketai opoydhpote
  sto disko. Systhnw na xrhsimopoihsete mia logikh katatmhsh (/dev/?d?5
  h megaluterh). Oi katatmhseis afierwmenes ws xwros enallaghs einai
  tupoy 0x82 "Linux swap".

  Aytes einai oi elaxistes apaithseis. 8a htan xrhsimo na dhmioyrghsete
  perissoteres katatmhseis gia to Linux. Diabaste parakatw.


  3.2.  Poso megalos prepei na einai o xwros enallaghs;


  Ean apofasisate na xrhsimopoihsete mia katatmhsh ws xwro enallaghs,
  poy genika einai Kalh Idea, akoloy8hste tis parakatw odhgies gia na
  ypologisete to mege8os ths:


  ·  Sto Linux, h mnhmh RAM kai o xwros enallaghs xrhsimopoiountai ws to
     sunolo ths eikonikhs mnhmhs poy einai dia8esimh (kati poy den einai
     alh8eia gia ola ta Unix). Gia paradeigma an exete 8MB RAM kai 12MB
     xwro enallaghs, exete ena sunolo peripoy 20MB eikonikhs mnhmhs.

  ·  Otan ka8orizete to mege8os toy xwroy enallaghs, 8a prepei na exete
     peripoy 16MB eikonikhs mnhmhs synolika. Etsi, gia 4MB RAM 8a
     xreiasteite toylaxiston 12MB ws xwro enallaghs, gia 8MB RAM 8a
     xreiasteite toylaxiston 8MB xwro enallaghs kok.

  ·  Sto Linux, mia katatmhsh enallaghs de mporei na einai megaluterh
     apo 128MB. Dhladh, h katatmhsh mporei na einai megaluterh apo
     128MB, alla o parapanw xwros de xrhsimopoieitai pote. Ean 8elete
     parapanw apo 128MB xwroy enallaghs, 8a xreiasteite pollaples
     katatmhseis.

  ·  Otan dhmioyrgeite ton xwro enallaghs, 8ymh8eite oti polus xwros
     mporei na einai kai axrhstos.

     Ka8e diergasia exei ena "sunolo ergasias". Ayto to sunolo selidwn
     sth mnhmh 8a xrhsimopoih8ei apo ton epejergasth sto suntomo mellon.
     To Linux prospa8ei na problecei thn prosbash sth mnhmh (ypo8etontas
     oti oi teleytaia xrhsimopoihmenes selides 8a xrhsimopoih8oun jana
     suntoma) kai krata aytes tis selides sth RAM an einai dynaton. Ean
     to programma exei kalh "topikothta anaforas" h ypo8esh ayth 8a
     einai swsth kai o algori8mos problechs 8a doylecei.

     To na krath8ei to sunolo ergasias sth mnhmh doyleuei mono ean
     yparxei arketh mnhmh RAM. Ean exete polles diergasies na trexoyn se
     ena mhxanhma, o pyrhnas anagkazetai na bazei selides ston disko poy
     8a tis xrhsimopoihsei suntoma (anagkazontas thn ejodo mias selidas
     apo allo sunolo ergasias kai thn eisagwgh ths selidas poy
     zhteitai). Ayto synh8ws katalhgei se baria enallagh selidwn kai
     katakoryfh ptwsh ths apodoshs. Ena mhxanhma se ayth thn katastash
     legetai oti kanei "thrashing".

     Se ena tetoio mhxanhma oi diergasies trexoyn sthn oysia apo ton
     disko anti ths RAM. Etsi h apodosh peftei peripoy oso h sxesh
     metaju ths taxuthtas prosbashs mnhmhs kai ths taxuthtas prosbashs
     toy diskoy.

     Enas palios kanonas apo tis meres toy PDP kai toy Vax leei oti to
     sunolo ergasias enos programmatos einai to 25% toy eikonikou toy
     mege8oys. Gia ayto einai mallon askopo na exete xwro enallaghs
     megalutero apo treis fores to mege8os ths RAM.

     Prosejte omws oti aytos einai enas aplos kanonas. Einai eukolo na
     dhmioyrgh8oun senaria opoy programmata exoyn ejairetika megala h
     mikra sunola ergasias. Gia paradeigma ena programma ejomoiwshs exei
     megala sunola dedomenwn poy prosballontai tyxaia kai xwris kamia
     topikothta, etsi to sunolo ergasias einai polu megalo.

     Apo thn allh, to xv me arketa anoixta JPEG arxeia 8a exei ena polu
     megalo sunolo dedomenwn. Omws oi metasxhmatismoi 8a ginontai se ena
     mono arxeio, opote h perissoterh mnhmh poy katalambanetai apo to xv
     den prosballetai pote. To idio isxuei kai me enan epejergasth
     keimenoy me polla anoixta eggrafa, alla mono ena na dior8wnetai.
     Etsi, ta programmata ayta - an exoyn sxediastei swsta - exoyn polu
     megalh topikothta kai megala tmhmata toys mporoun na krath8oun sto
     xwro enallaghs xwris megalh ptwsh taxuthtas.

     8a perimene kaneis oti to 25% apo thn epoxh ths grammhs entolwn de
     8a einai swsto stis meres twn grafikwn periballontwn kai pollaplwn
     eggrafwn, alla den jerw gia nees meletes poy epibebaiwnoyn ayta ta
     noumera.

  Etsi gia ena susthma me 16MB RAM, xwros enallaghs de xreiazetai gia
  mia elaxisth diamorfwsh kai panw apo 48MB einai mallon axrhsta.  To
  akribes poso mnhmhs ejartatai apo to migma twn efarmogwn sto mhxanhma
  (ti perimenate;).


  3.3.  Pou prepei na balw to xwro enallaghs;



  ·  Ta mhxanika einai arga, ta hlektronika einai grhgora.

     Oi monternoi diskoi exoyn polles kefales. H metabash metaju kefalwn
     sto idio aylaki einai grhgorh, afou einai ka8ara hlektronikh. H
     metabash metaju aylakiwn einai argh, afou apaitei th metakinhsh
     fysikwn antikeimenwn.

     Etsi an exete ena disko me polles kefales kai enan me ligoteres me
     idies tis alles parametroys toys, o diskos me tis perissoteres
     kefales 8a einai grhgoroteros.

     Parola ayta, to na xwrisete to xwro enallaghs kai na ton moirasete
     stoys dyo diskoys 8a einai akoma grhgorotero.

  ·  Oi palioteroi diskoi exoyn ton idio ari8mo tomewn se ola ta
     aylakia. Me aytous toys diskoys 8a einai pio grhgoro na balete to
     xwro enallaghs sth mesh toy diskoy, ypo8etontas oti h kefalh toy
     diskoy 8a kinh8ei apo mia tyxaia perioxh pros to xwro enallaghs.

  ·  Oi neoteroi diskoi xrhsimopoioun ZBR (zone bit recording). Exoyn
     perissoteroys tomeis sta ejwterika aylakia. Me sta8ero ry8mo
     peristrofhs, ayto dinei shmantika ayjhmenh apodosh sta ejwterika
     aylakia se sxesh me ta eswterika. Balte to xwro enallaghs sta
     ejwterika aylakia.

  ·  Fysika h kefalh toy diskoy de 8a kineitai tyxaia. Ean exete to xwro
     enallaghs sth mesoy toy diskoy, metaju mias polyasxolhs katatmhshs
     home kai mias sxedon axrhsimopoihths katatmhshs arxeioy, 8a htan
     kalutera na to balete sth mesh ths katatmhshs home, gia akoma
     mikroteres kinhseis ths kefalhs. Fysika 8a htan kalutera an eixate
     to xwro enallaghs se enan allo axrhsimopoihto disko.

  Perilhch: Balte to xwro enallaghs se ena grhgoro disko me polles
  kefales poy den kanei alles doyleies. Ean exete pollous diskoys:
  moiraste to kai skorpiste to se oloys toys diskoys h akomh kai se
  diaforetikous elegktes.

  Akomh kalutera: Agoraste perissoterh RAM.


  3.4.  Merika gegonota gia ta systhmata arxeiwn kai ton katakermatismo


  O xwros sto disko diaxeirizetai apo to leitoyrgiko susthma se monades
  kai tmhmata enothtwn (blocks). Sto ext2, ta tmhmata kai oi enothtes
  prepei na exoyn to idio mege8os, opote mporoume na periorisoyme th
  syzhthsh mas stis enothtes.

  Ta arxeia erxontai se opoiodhpote mege8os. De teleiwnoyn sta oria twn
  enothtwn. Etsi, gia ka8e arxeio, ena tmhma ths teleytaias enothtas
  xaramizetai. Ypo8etontas oti ta mege8h twn arxeiwn einai tyxaia,
  xaramizetai peripoy mish enothta gia ka8e arxeio poy yparxei sto disko
  sas. O Tanenbaum to onomazei ayto "eswteriko katakermatismo" sto
  biblio toy "Leitoyrgika systhmata".

  Mporeite na mantecete ton ari8mo twn arxeiwn ston disko sas apo ton
  ari8mo twn xrhsimopoihmenwn kombwn (inodes) toy diskoy sas.



       ______________________________________________________________________
       # df -i
       Filesystem           Inodes   IUsed   IFree  %IUsed Mounted on
       /dev/hda3              64256   12234   52022    19%  /
       /dev/hda5              96000   43058   52942    45%  /var
       ______________________________________________________________________




  Yparxoyn peripoy 12000 arxeia sto / kai peripoy 44000 arxeia sto /var.
  Me mege8os kommatiou 1KB, peripoy 6+22 = 28MB xanontai sta telika
  kommatia twn arxeiwn. An eixa epilejei mege8os kommatiou 4KB, 8a eixa
  xasei 4 fores perissotero xwro.

  H metafora dedomenwn, omws, einai grhgoroterh gia synexhs enothtes
  dedomenwn. Gia ayto, to ext2 prospa8ei na proana8esei to xwro se 8
  synexhs enothtes gia epekteinomena arxeia. An o xwros de
  xrhsimopoih8ei eley8erwnetai, opote de xaramizetai ka8oloy xwros.

  H asynexhs ana8esh kommatiwn se ena arxeio einai kakh gia thn apodosh,
  efoson ta arxeia diabazontai me ena synexh tropo. Ayto anagkazei to
  leitoyrgiko na moirasei thn prosbash sto disko kai thn kefalh na
  kinh8ei. Ayto onomazetai "ejwterikos katakermatismos" h apla
  "katakermatismos" kai einai ena syxno problhma se systhmata arxeiwn
  DOS.

  To ext2 exei arketes strathgikes gia na apofugei ton ejwteriko
  katakermatismo. Kanonika, o katakermatismos den apotelei megalo
  problhma gia to ext2, akomh kai se katatmhseis bareas xrhshs opws to
  xwro newn toy USENET. An kai yparxei ena ergaleio apokatakermatismou
  gia to ext2, kaneis de to xrhsimopoiei kai de symbadizei me thn
  trexoysa ekdosh toy ext2. Xrhsimopoihste to, alla me dikh sas ey8unh.

  To MS-DOS einai gnwsto gia thn pa8ologikh toy diaxeirish xwroy.  Se
  syndyasmo me thn apu8menh buffer cache, oi epiptwseis toy
  katakermatismou arxeiwn sthn apodosh ginontai grhgora antilhptes.  Oi
  xrhstes toy DOS einai synh8ismenoi ston apokatakermatismo toy diskoy
  ka8e liges ebdomades kai merikoi exoyn anaptujei eylabikes synh8eies
  kai pisteuw gia ton apokatakermatismo. Kamia apo aytes tis synh8eies
  de 8a prepei na metafer8ei sto Linux kai to ext2. Ta eggenh systhmata
  arxeiwn toy Linux de xreiazontai apokatakermatismo katw apo kanonikes
  syn8hkes, akomh kai se periptwseis me toylaxiston 5% eleu8ero xwro sto
  disko.


  To MS-DOS xanei kai megales posothtes xwroy logw toy eswterikou
  katakermatismou. Gia katatmhseis anw twn 256KB, oi enothtes toy DOS
  ginontai toso megales poy einai praktika mh xrhsimopoihsimes (ayto
  exei dior8w8ei en merh me to FAT32).

  To ext2 de sas anagkazei na xrhsimopoihsete megales enothtes gia
  megala systhmata arxeiwn, ektos gia polu megala systhmata arxeiwn sthn
  perioxh toy 0.5TB (dhladh terabytes me 1TB = 1024GB) kai anw, opoy oi
  mikres enothtes ginontai mh apodotikes. Etsi, se anti8esh me to DOS,
  den yparxei logos na xwrizete to disko se polles katatmhseis gia na
  krathsete to mege8os twn enothtwn mikro. Xrhsimopoihste to 1KB opoy
  einai dynaton.  Isws na 8elete na xrhsimopoihsete ta 2KB gia merikes
  katatmhseis, alla na perimenete merika aprosdokhta problhmata.


  3.5.  Diarkeia zwhs arxeiwn kai kukloi antigrafwn asfaleias ws
  krithria katatmhsewn


  Me to ext2, h katatmhseis prepei na ginoyn me bash toys periorismous
  gia antigrafa asfaleias kai gia thn apofygh ejwterikou katakermatismou
  logw ths diarkeias zwhs twn arxeiwn.

  Ta arxeia exoyn diaforetikes diarkeies zwhs. Afou dhmioyrgh8ei ena
  arxeio, 8a parameinei sto susthma gia kapoio xroniko diasthma kai meta
  8a afaire8ei.  H diarkeia zwhs twn arxeiwn diaferei polu mesa sto
  susthma kai ejartatai, en merei, apo to xwro paramonhs toy arxeioy.
  Gia paradeigma, arxeia sta /bin, /sbin, /usr/bin, /usr/bin kai
  paromoioys katalogoys einai pi8anon na exoyn megalh diarkeia zwhs:
  arketous mhnes kai parapanw. Arxeia sto /home einai pi8ano na exoyn
  mia mesh diarkeia zwhs: peripoy arketes ebdomades. Arxeia sto /var
  einai synh8ws braxubia: sxedon kanena arxeio sto /var/spool/news de 8a
  parameinei gia perissoteres apo merikes meres, enw arxeia sto
  /var/spool/lpd exoyn diarkeia zwhs merika lepta h ligotero.

  Gia antigrafa asfaleias einai xrhsimo to poso toy ka8hmerinou
  antigrafoy na einai mikrotero apo th xwrhtikothta toy enos mesoy.  Ena
  ka8hmerino antigrafo mporei na einai eite oloklhro eite prosayjhtiko.

  Mporeite na apofasisete na krathsete tis katatmhseis sas mikres gia na
  xwrane se ena meso (gia ka8hmerina plhrh antigrafa). Se opoiadhpote
  periptwsh ka8e katatmhsh 8a prepei na einai arketa mikrh wste ta
  ka8hmerina dedomena (ola ta allagmena arxeia) na xwrane se ena meso
  (epilejte prosayjhtiko antigrafo kai na perimenete na allazete meso
  gia to ebdomadiaio/mhniaio plhres antigrafo - den ginetai plhrhs
  aytomatopoihmenh ergasia).

  H strathgikh antigrafwn ejartatai apo ayth thn apofash.

  Otan sxediazete na agorasete diskoys, 8ymh8eite na krathsete arketa
  xrhmata gia ta antigrafa! Dedomena xwris antigrafa einai axrhsta!  H
  anaparagwgh dedomenwn kostizei polu perissotero apo to antigrafo gia
  sxedon opoiondhpote!

  Gia megaluterh apodosh einai xrhsimo na kratate arxeia me diaforetiko
  xrono zwhs se diaforetikes katatmhseis. Me ayto ton tropo ta braxubia
  arxeia sthn katatmhsh syzhthsewn 8a katakermatistoun polu. Ayto, omws,
  de 8a exei kamia epiptwsh sthn apodosh twn / h /home katatmhsewn.


  4.  Ena paradeigma

  4.1.  Proteinomeno montelo gia filodojoys arxarioys



  Ena syxno montelo dhmioyrgei tis /, /home kai /var katatmhseis opws
  proanafer8hke. Einai arketa aplo sthn egkatastash kai synthrhsh kai
  diaforopoiei arketa tis katatmhseis wste na apofeyx8oun problhmata apo
  th diarkeia zwhs twn arxeiwn. Boleuei kai gia antigrafa: sxedon
  kanenas den krata antigrafo toy USENET kai mono merika arxeia toy /var
  ajizoyn na krath8oun (/var/spool/mail gia paradeigma). Apo thn allh,
  to / spania allazei kai mporei na antigrafei kata boulhsh (gia
  paradeigma meta apo allages sth diamorfwsh) kai einai arketa mikro gia
  na xwresei se ena monterno meso (peripoy 250 me 500MB, analoga me to
  poses efarmoges exoyn egkatasta8ei). To /home perilambanei polutima
  dedomena xrhstwn, opote 8a prepei na dhmioyrgeitai antigrafo
  ka8hmerina. Merikes egkatastaseis exoyn polu megala /home kai prepei
  na kanoyn prosayjhtika antigrafa.

  Merika systhmata bazoyn to /tpm se jexwristh katatmhsh, enw alla
  dhmioyrgoun ena symboliko desmo sto /var/tmp gia na exoyn to idio
  apotelesma (shmeiwste oti ayto mporei na ephreasei to single user
  mode, opoy to /var de 8a einai dia8esimo mexri na dhmioyrgh8ei ena h
  na to anarthsete xeirokinhta sto /var) h to bazoyn se RAM disk (opws
  kanei to Solaris gia paradeigma). Ayto krata to /tmp ejw apo to /, mia
  kalh idea.

  To montelo ayto einai boliko kai gia anaba8miseis h epanegkatastaseis:
  krathste ta arxeia diamorfwshs (h oloklhro to /etc) se kapoio /home
  katalogo, petajte to /, epanegkatasthsete kai janafortwste thn palia
  diamorfwsh apo to /home.


  5.  Pws to ekana sto mhxanhma moy


  Eixa sto rafi enan palio ISA 386/40, poy egkateleica prin dyo xronia
  epeidh eixe texnologika jeperastei. Sxediaza na to kanw ena mikro
  ejyphreth xwris X-Windows gia to oikiako topiko moy diktyo.

  Na pws to ekana: phra ton 386 kai toy ebala 16MB RAM. Pros8esa ena
  fthno EIDE disko, to mikrotero poy mporousa na brw (800MB), kai mia
  karta ethernet. Ebala kai mia palia karta grafikwn Hercules epeidh
  eixa akoma mia o8onh. Egkatesthsa to Linux kai etsi egine enas NFS,
  SMB, HTTP, LPD/LPR, NNTP server ka8ws kai diakomisths taxydromeioy kai
  ejyphrethths POP3. Me mia pros8eth ISDN karta to mhxanhma egine kai o
  TCP/IP router kai firewall.

  O perissoteros xwros toy diskoy phge stoys katalogoys /var,
  /var/spool/mail, /var/spool/news kai /var/htppd/html.  Ebala to /var
  se jexwristh, megalh katatmhsh. De 8a yparxoyn sxedon ka8oloy xrhstes
  sto mhxanhma, opote den ekana home katatmhsh alla thn prosarthsa sto
  /home apo kapoio allo sta8mo ergasias mesw NFS.

  Linux xwris X-Windows syn arketa topika egkatesthmena ergaleia 8a
  einai mia xara me 250MB sto /. To mhxanhma exei 16MB RAM, alla 8a
  trexei pollous servers. 16MB xwroy enallaghs 8a einai aparaithta, 32MB
  8a einai aneta. Xwro exoyme, opote to mhxanhma 8a parei 32MB. Gia
  synais8hmatikous logoys mia katatmhsh MS-DOS peripoy 20MB kratietai.
  Apofasisa na eisagw to /home apo allo mhxanhma, opote ta ypoloipa
  500+MB 8a katalhjoyn ws /var. 8a einai parapanw apo arketa gia oikiakh
  trofodosia USENET.

  Exoyme







  ______________________________________________________________________
  Device    Mount point                       Size
  /dev/hda1  /dos_c                           25 MB
  /dev/hda2  - (swap space)                   32 MB
  /dev/hda3  /                               250 MB
  /dev/hda4  - (extended partition)          500 MB
  /dev/hda5  /var                            500 MB

  homeserver:/home /home                     1.6 GB
  ______________________________________________________________________




  Kanw ta antigrafa asfaleias toy mhxanhmatos mesw toy diktuoy
  xrhsimopoiwntas tainies sto homeserver. Efoson ola se ayto to mhxanhma
  exoyn egkatasta8ei apo CD-ROM ta mona poy prepei na swsw einai ta
  arxeia diamorfwshs apo to /etc, ta parametropoihmena moy, topika
  egkatesthmena *.tgz arxeia apo to /root/Source/Installed kai ta
  /var/spool/mail kai /var/httpd/html. Ta antigrafw se ena katalogo
  /home/backmeup ston homeserver ka8e nuxta, opoy to programmatismeno
  antigrafo gia ton homeserver ta grafei.